Sopacdi

Voedingsbodem voor topkwaliteit

Al decennia lang vechten gewapende groepen om de mineralen en grondstoffen in de Congolese Kivu. Die bevindt zich aan het Kivumeer, vlak bij de grens met Rwanda. Coöperaties zoals Oxfam-partners Sopacdi, Muungano en Rebuild Women’s Hope werken keihard om hun instabiele regio op een positieve manier op de kaart te zetten. Met hun organisatie en hun sociale projecten slagen ze daar geleidelijk aan in.

Deze coöperaties zorgen ervoor dat de bewoners van Kivu hun brood kunnen verdienen met wat de rijke bodem er opbrengt: arabicakoffie van wereldvermaarde kwaliteit. De vulkanische bodem, het klimaat en de hoogteligging van dit gebied zijn hiervoor uitermate geschikt. En de smaak van deze koffies is onmiskenbaar fruitig met een uitgesproken aciditeit.

Ontwikkeling met dank aan fairtradekoffie

Jaar na jaar sluiten meer koffieboeren zich aan bij de coöperatie Sopacdi. Die startte in 2003 met enkele honderden leden. Vandaag klokt ze af op meer dan 12.000. In 2010 kon Sopacdi – via Oxfam Fair Trade – voor het eerst fairtradekoffie exporteren. Nu verkoopt het 15 à 20 containers per jaar. Zo brengt de koffiehandel ontwikkeling op gang in Kivu. Met dank aan fair trade.

“Voor 2010 was onze situatie helemaal anders,” vertelt Joachim Munganga, de voorzitter van Sopacdi. “Door de moeilijke situatie in Kivu konden wij onze koffie alleen verkopen als we hem eerst naar Rwanda smokkelden. Boeren moesten ’s nachts in gammele bootjes het Kivumeer oversteken … Elke week kwamen er op deze manier mensen om het leven. En dus stopte de ene na de andere familie met koffie telen. Maar er was weinig anders dat die magere inkomsten kon vervangen. Daarom gingen we vanuit de coöperatie op zoek naar mogelijkheden om de koffie rechtstreeks te exporteren. Fair trade bleek de beste keuze voor onze producenten.”

Investeren in kwaliteit

Met ideale omstandigheden alleen produceer je nog geen kwaliteitskoffie. Dat beseft Sopacdi zeer goed. Daarom zet ze alles op alles om ook de verwerking van de koffiebonen in de beste omstandigheden te laten verlopen.

• Sinds 2010 bouwde Sopacdi drie wasstations voor koffiebessen. De coöperatie heeft ondertussen ook een eigen kantoortje en een ruime opslagplaats.
• Sopacdi koopt zo vaak het kan extra droogtafels aan. Hoe meer droogtafels de coöperatie heeft om de koffie in de zon te laten drogen, hoe meer koffie ze op de meest kwalitatieve manier kan verwerken.
• De coöperatie heeft een eigen kwaliteitslabo, met een goed opgeleide koffieproever. Hierdoor kan Sopacdi zelf nauwgezet de kwaliteit van haar eindproduct opvolgen en bijsturen.
• Sopacdi organiseert vormingen voor de boeren. Daardoor blijft de kwaliteit van de fairtradekoffie verbeteren. Bovendien wordt de productie milieuvriendelijker (erosiebestrijding, composteren, schaduwteelt, …).

Fairtradekoffie brengt emancipatie

Ook op het sociale vlak heeft Sopacdi stevige impact. Een voorbeeld is de groeiende gendergelijkheid binnen de coöperatie. Terwijl vrouwen onmisbaar zijn om de koffie-oogst te laten slagen, hadden ze tot voor enkele jaren niks te zeggen.

“Met vormingen heeft Sopacdi de mannelijke leden ervan overtuigd dat iedereen er baat bij heeft als vrouwen inspraak hebben. Zeker voor de vele weduwen van onze coöperatie (vele mannen stierven terwijl ze koffie smokkelden over het Kivumeer, n.v.d.r.) is dat van onschatbare waarde,” getuigt Eveline Mangwere, de voorzitster van Sopacdi’s vrouwencomité.

Sopacdi & Oxfam

• Oxfam Fair Trade koopt sinds 2010 arabicakoffie van Sopacdi. Samen met de Engelse fairtradeorganisatie Twin (die ondertussen opging in Sustainable Harvest) waren wij de allereerste klanten van de coöperatie.
• We stimuleerden in diezelfde periode de contacten tussen Sopacdi en het Belgisch Ontwikkelingsagentschap. “Met deze subsidies lanceerden we een project dat de koffieproductie deed heropleven”, zegt Joachim Munganga van Sopacdi.
• Oxfam Fair Trade begeleidt Sopacdi in haar zoektocht naar meer afzet op de internationale markt voor fairtradekoffie. Zo namen we een vertegenwoordiger van de coöperatie op sleeptouw op Biofach, de belangrijkste internationale beurs voor biologische voeding. Hier legde Sopacdi contact met nieuwe klanten.