Over kleuren en smaken valt niet te discussiëren. Maar wanneer het over koffie gaat, komt een woordje uitleg over de kleur en de smaak wel van pas. Want wat betekent het precies als een koffie ‘licht gebrand’ is? Wat betekent ‘acide’, wat bedoelen we als er ‘fruitig’ op de verpakking staat? Hoe zet je een koffie zó dat hij helemaal tot zijn recht komt? We zetten het hier op een rij, zo kies je makkelijker de koffie die bij jouw klanten, bezoekers en medewerkers past.
Alles begint bij de koffiebonen
Zonder kwaliteitsvolle koffiebonen krijg je geen lekkere koffie. Da’s logisch. Maar dan nog zijn er tientallen verschillende soorten, met elk hun typerende kenmerken.
Arabica of robusta?
Arabica en robusta zijn twee koffiesoorten met elk hun eigen kwaliteiten:
- Arabicakoffie herken je aan de grotere, langwerpige bonen. Ze groeien op grotere hoogte dan robustabonen, wat hun smaak verfijnder maakt (en hoe hoger ze geteeld worden, hoe hoger hun kwaliteit). Helaas zijn ze wel moeilijker te verbouwen, wegens gevoeliger voor ziektes en vorst. Qua smaak proef je binnen de arabicafamilie veel variatie: fruitig, kruidig, romig …
- Robustakoffie, met kleinere boontjes, geeft een stevige smaak. Een weinig gevarieerd smaakpallet, wat niet wegneemt dat ook robusta van heel hoge kwaliteit kan zijn. Robusta ideaal om een koffiemengeling (een blend of mélange) meer pit te geven. Dat komt door het hogere cafeïnegehalte in de bonen. In espresso is robusta een onmisbaar element en zorgt het voor de mooie schuimlaag. De robustabonen in de Oxfam-mélanges groeien op relatief grote hoogte. Dat maakt ze – naast de typische robusta-kenmerken – mild, met toetsen van chocolade en crèmige body.
Herkomst bepaalt de smaak van je koffie
Koffiestruiken — zowel robusta als arabica — groeien alleen in de zogeheten koffiegordel, het Evenaarsgebied tussen de Kreeftskeerkring en de Steenbokskeerkring. Over het algemeen geldt: hoe hoger in de heuvels de plant groeit, hoe beter het eindproduct.
Maar de locatie op de planeet is niet het enige dat bepaalt hoe jouw koffie uiteindelijk smaakt.
De manier waarop de producent het aanpakt speelt een cruciale rol. Kort samengevat leveren tijd, geduld en een kleinschalige, agro-ecologische insteek de beste kwaliteit. Zo levert een koffieplant die in de schaduw van grotere bomen groeit steevast betere bessen (bonen), omdat die trager rijpen. Daarnaast is plukken met de hand — en alleen de 100% rijpe bessen oogsten — een indicatie voor kwalitatieve koffie.
Ook de daarop volgende stap kan bepalend zijn: geplukte koffiebessen moeten zo snel mogelijk verwerkt worden. Oxfam Fair Trades producenten doen dit altijd ‘fully washed’, een methode waarbij tijdens het wassen van de bessen de kwaliteit nóg eens gecheckt wordt.
Zoet en zuur in balans
Een meester-koffiebrander gaat altijd op zoek naar een perfect evenwicht tussen zoete en zure smaken in de koffie. Want die kunnen niet zonder elkaar. Koffie-specialisten baseren hun oordeel, naast hun geoefende smaak- en reukzintuigen, op het Coffee Tasters Flavor Wheel van de internationaal erkende koffieorganisaties Specialty Coffee Association of America en World Coffee Research.
Dat zure, frisse aspect omschrijven koffiekenners als aciditeit. Je herkent het in heel wat Oxfam Fair Trade-koffie. Dat komt doordat het typisch is voor koffie uit Afrika, waar wij een groot deel van onze koffie aankopen.
Hou je van die kenmerkende fruitige smaak, proef dan zeker de Highlandkoffie. Ook de single origins uit Congo en Ethiopië hebben deze troef. Zelfs onze Dessertkoffie combineert een krachtige nasmaak met een frisse aciditeit, ietwat atypisch voor dessertkoffie.
Over blenden en branden
Uitgekiende mélange …
Onze eigen barista stelt de verschillende Oxfam Fair Trade-mélanges, of blends, samen in overleg met de meester-koffiebrander. Ze combineren het beste uit verschillende soorten koffie tot een uniek product. Zo’n blend combineert van koffiesoorten uit verschillende regio’s, en van arabica en robusta.
Bij onze mélanges zorgen we voor een constante smaak. Zodat een Dark Roast altijd smaakt als een Dark Roast, bijvoorbeeld, en niet plots als een Highland. Om dat te realiseren, sleutelen we geregeld aan de samenstelling van wat in de blend zit. Op de productpagina’s van onze koffiesoorten zie je op elk moment van welke producenten de koffie komt.
… of single origin
Wanneer een pakje maar één soort koffie bevat, uit een welbepaalde regio, spreken we van een ‘single origin’ of ‘specialty coffee’. Een benaming die staat voor kwaliteit, want what you see, is what you get. Deze koffie geeft je de pure smaak van één streek. En die kan oogst per oogst wat variëren, dat is er net zo mooi aan.
Toch herken je altijd de typische kenmerken van een origine. Als we naar de specialty coffees van Oxfam Fair Trade kijken, proef je in de Congokoffie steevast het zurige van rabarber en braambes, blijft in de Perukoffie de nootachtige smaak aanwezig en doet de Ethiopiakoffie sowieso aan bloesems en kruiden denken.
Elk van deze drie soorten komt uit hooggelegen gebied — wat synoniem is voor topkwaliteit — en wordt gebrand in een van de beste branderijen van België.
Met precisie gebrand
Donker of licht, kort of lang: het brandproces bepaalt voor een groot stuk hoe de koffie in jouw kopje smaakt.
Wat moet je je daarbij voorstellen? De koffie wentelt rond in een afgesloten trommel waarin hete lucht van 190 à 230 °C circuleert. Tijdens dat proces krijgt de koffie zijn bruine kleur en geeft hij al zijn geheimen prijs: cafeïne, zuren, zelfs proteïnen. Het aroma en de smaak komen pas vrij na het eigenlijke branden.
Voor de Oxfam Fair Trade-koffie maken we een onderscheid tussen 3 brandgraden:
- Licht gebrande koffie is kort geroosterd bij een relatief lage temperatuur. Hier blijft de natuurlijke smaak van de bonen het meest bewaard, zoete of net acide tonen vallen hier meer op. Deze ‘light roast’ valt daardoor erg in de smaak bij wie houdt van zwarte koffie. Het is ook de reden waarom we een lichte brandgraad gebruiken wanneer we koffie proeven en de kwaliteit controleren.
- Medium gebrande koffie brengt wat meer tijd in de brandtrommel door, op een iets hogere temperatuur. Qua smaak situeert deze koffie zich – logischerwijs – tussen zijn licht gebrande en donker gebrande soortgenoten. De ideale keuze voor koffiedrinkers die een bittere afdronk verkiezen, of houden van koffie met melk.
- Donker gebrande koffie wordt lang geroosterd bij de hoogste temperatuur. Tijdens dit proces maken de natuurlijke smaken van de koffie grotendeels plaats voor de aroma’s die door het branden ontstaan. Dat maakt deze koffie over het algemeen wat bitterder, wat kenners ‘smoky’ of ‘ashy’ noemen. Perfect voor fans van espresso, en dus ook van daarop gebaseerde koffiedrankjes, zoals cappucino, latte macchiato …
‘Licht’ en ‘donker’ gebrand mag je trouwens ook letterlijk nemen: donker gebrande koffiebonen hebben duidelijk de donkerste bruine kleur.
Filter, cafètiere of espressotoestel?
Hoe zet jij je koffie? Gebruik je een filter, cafetière of een espressotoestel? Met welke koffieblend of single origin ga je aan de slag? De keuze is volledig aan jou, zolang je een zetmethode gebruikt die bij je koffie en je toestel past. Volg dus de aanwijzingen op onze verpakkingen. Je zal merken dat je koffie nog lekkerder smaakt als je hem op de juiste manier zet.
Espresso
Door de korte contacttijd van het water met de koffie bevat espresso weinig cafeïne. Terwijl je door de hoge druk van het toestel wel een sterke smaak verkrijgt.
Met onze Espressobonen zet je een perfecte espresso, of een lungo. Probeer zeker ook eens een minikopje espresso te zetten met de Dessertkoffie. Of ga voor een verrassende, meer acide espresso met onze BIO Highlandkoffie.
French press (cafetière) of Bialetti (mokkapot)
Gebruik hiervoor koffie die wat grover gemalen is, zo krijg je geen gruis in je koffie. Het grote voordeel bij deze toestellen is dat de koffie niet door een filter sijpelt: alle smaak komt in je kopje terecht.
Deze zetmethodes doen het goed met onze Congokoffie (licht gedoseerd) en de nieuwe Dark Roast.
Filterkoffie
Met een filter — op grootmoeders wijze of met een klassiek koffiezetapparaat — zet je de beste ‘slow coffee’. Door de trage bereiding komt de koffie volledig tot zijn recht. Het water krijgt ruim de tijd om alle kwaliteiten van de koffie op te nemen.
Probeer zeker eens onze Ethiopia-single origin om op deze manier een kan koffie te zetten. Experimenteer naar hartenlust met de hoeveelheid koffie en water die je gebruikt.
Welke Oxfamkoffie kies jij?
Product | Smaakintensiteit | Brandgraad | Smaakomschrijving | Zetmethode |
---|---|---|---|---|
BIO Highland | Zeer zachte en rijke koffie met een milde body en een fruitige, licht acide nasmaak. Blend van koffiesoorten uit hooggelegen gebieden, gecombineerd tot een complex pallet. | filter, klassiek koffiezetapparaat, padstoestel | ||
Dessert | Een fruitige en levendige koffie met een zachte body en ietwat krachtige nasmaak. | filter, klassiek koffiezetapparaat | ||
BIO Decaf | Volle en licht zoete cafeïnevrije koffie met een milde, zachte body. Gedecafeïneerd zonder chemicaliën. | filter, klassiek koffiezetapparaat, French press, espressotoestel, padstoestel | ||
Mokka | Romige en tegelijk fruitige koffie met een pittige smaak en nasmaak. | filter, klassiek koffiezetapparaat | ||
Espresso | Krachtig aroma, volle smaak. | espressotoestel | ||
BIO Dark Roast | Pittige en krachtige koffie met stevige body. Tinten van donkere chocolade en ietwat rokerige karamelsmaak. De meest intense koffie uit ons assortiment. | filter, klassiek koffiezetapparaat, French press, espressotoestel, percolator | ||
BIO Capsules espresso | Een krachtige espresso met een volle smaak. | capsuletoestel | ||
BIO Capsules lungo | Een lungo met een rijke smaak. | capsuletoestel | ||
BIO Oploskoffie | Biologische oploskoffie met een zoete en zachte smaak, klaar voor gebruik thuis, op vakantie, ... Koffiegenot op elk moment. | oplossen in heet water | ||
BIO B2B Instantkoffie | Deze fruitige vriesdroogkoffie is van bijzonder hoge kwaliteit. Milde, intense smaak die de smaak van vers gezette koffie evenaart. | koffieautomaat | ||
BIO Ethiopia | Zachte body, rijk en floraal smaakpalet met een mooie aciditeit (citrus, perzik en cacao), typisch voor deze wereldbefaamde yirgacheffe-koffie. | filter, klassiek koffiezetapparaat, French press, espressotoestel | ||
BIO Congo | Karaktervolle koffie met volle body verfijnde acide toetsen van braambes, rabarber en kruiden. | filter, klassiek koffiezetapparaat, French press, espressotoestel | ||
BIO Peru | Intense koffie met een romige body. Toetsen van walnoot, pure cacao en een vleugje citrus. | filter, klassiek koffiezetapparaat, French press |
Keuze gemaakt?
Krijg je graag persoonlijke keuzehulp? Weet je niet welke koffie bij jouw toestel past? Of wil je een totaalpakket – koffie plus toestel – huren of kopen? Eén adres: onze verkoopdienst!