Chileense boeren in de bres voor oude druivenrassen en het milieu
Op het etiket prijkt een robuuste druivelaar met lange, stevige wortels. Passend, want de trots van de Chileense wijncoöperatie Vidseca is al generaties lang de paísdruif, waarvan de wortels tot 18 meter diep kunnen gaan. Daar haalt de vernuftige plant water, want Vidseca doet aan ambachtelijke wijnbouw in de kurkdroge streek van Valle del Maule. In augustus 2020 behaalde de coöperatie het FLOCERT (Fairtrade)-certificaat. Een extra opsteker als je weet hoe ze opboksen tegen de giganten in de Chileense wijnsector en hun onduurzame praktijken.
Op het etiket prijkt een robuuste druivelaar met lange, stevige wortels. Passend, want de trots van de Chileense wijncoöperatie Vidseca is al generaties lang de paísdruif, waarvan de wortels tot 18 meter diep kunnen gaan. Daar haalt de vernuftige plant water, want Vidseca doet aan ambachtelijke wijnbouw in de kurkdroge streek van Valle del Maule. In augustus 2020 behaalde de coöperatie het FLOCERT (Fairtrade)-certificaat. Een extra opsteker als je weet hoe ze opboksen tegen de giganten in de Chileense wijnsector en hun onduurzame praktijken.
Niet alleen in Vlaanderen staat het grondwaterpeil alarmerend laag, hoewel het niet bepaald weinig regent. Betonnering, onduurzame landbouwpraktijken en bodemerosie zijn enkele van de hoofdoorzaken. Ook in de droge Cauqenesstreek is het tandenknarsend toekijken hoe de intensieve bosbouw van zuipgrage soorten zoals eucalyptus en dennen de granieten bodem nog droger zet. De grootschalige wijnhuizen doen hier nog een schep bovenop omdat ze water oppompen uit de bodem om hun gigantische wijngaarden te bewateren.
Geen water in wijn veranderen
Ziehier een minder gekende term in het groene jargon: watervoetafdruk. Elk van de Vidseca-leden maakt zelf artisanale país- en/of carignanwijn. Ze gebruiken een kleinschalige vinificatie-installatie en inheemse gistsoorten. De leden ijveren om hun watervoetafdruk zo klein mogelijk te houden. Ze dragen al het APL-certificaat (Acuerdos de Producción Limpia), uitgereikt door de Chileense overheid aan bedrijven die inzetten op ‘propere’ productie, slim gebruik van water en energie, en chemicaliën mijden. Vidseca heeft nu haar zinnen gezet op het internationaal erkende ‘Water Footprint’-certificaat. Een grote surplus om volop mee uit te pakken, in het huidige klimaat van dreigende wereldwijde waterschaarste (bron: Thirsting for a future, Unicef, 2017).
Het overgrote deel van de Vidseca-wijngaarden irrigeren ze daarom niet kunstmatig. Ze verbouwen op ambachtelijke wijze, zoals Chileense wijnboeren al 500 jaar doen. Op droog land en met de ‘hulp’ van de kranige paísdruif zelf, wiens lange wortels dure pompsystemen het nakijken geven. Dit doen ze deels omdat ze de middelen niet hebben om als kleine coöperatie pompinstallaties te bekostigen, maar vooral vanuit een diep respect voor het overgeleverde ambacht en vanuit een overtuiging: door te blijven investeren in vier generaties aan tradities en in het milieu, willen ze de Chileense wijnbouw een degelijke toekomst geven.
Tijdens het productieproces verbruikt wijn uit irrigatielandbouw gemiddeld 80 liter per glas wijn van 200 ml. De wijn van Vidseca 26 liter. Vroeger werden alle Chileense wijnen zo geproduceerd, maar: money talks. Geïrrigeerde wijngaarden brengen simpelweg meer op. Waar drooglandwijnbouw 4 of 5 ton druiven oplevert per hectare, zal geïrrigeerde wijnbouw er 16 tot 20 geven.
Met paard en kar
Ja, ook CO2 ontsnapt niet aan hun aandacht. Opnieuw plooien ze hiervoor terug op honderden jaren aan traditie: een 100 % manuele snoei en oogst, paarden voor transport op en tussen de wijngaarden. De productie heeft quasi geen nood aan fossiele brandstoffen zoals diesel.Naast wijnproductie wil de coöperatie ook andere economische activiteiten waarmaken voor de streek, liefst waar het milieu ook nog eens baat bij heeft. Zo hebben ze een pelletiseermachine voor plastic op het oog om een klein recyclagepunt op te zetten: plastic afval van de velden en de naburige stad kan zo verwerkt worden. Tegelijk betekent het extra jobs en inkomsten voor hun leden.
Lot bezegelen
Vanuit hun splinternieuwe sociale zetel, ijvert Vidseca voor het 15de opeenvolgende jaar om de paíswijn te laten erkennen als appellatie met herkomstbenaming. Tegelijk willen ze een zegel creëren die in een oogopslag duidelijk maakt waarin de wijnboeren van Vidseca verschillen, of liever uitblinken, ten opzichte van de rest van de Chileense wijnindustrie: wijn zonder kunstmatige irrigatie, grotendeels manueel geproduceerd door een kleine coöperatie met een groot hart voor de planeet, die inzet op het in stand houden van oude druivensoorten en de kunst van de ambacht. Denk ‘les Gîtes de France’, maar dan voor wijn.
Al overtuigd, ook zonder zegel? Vidseca produceert uiteraard wijn voor Oxfam en het resultaat daarvan ontdek je in de wereldwinkel!